|
|
Yargı Kararı Arama Motoru
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
3568 SAYILI KANUN GEREĞİNCE YAPILACAK HAKKINDAKİ YÖNETMELİĞİN 9.MADDE- Sİ İLE GETİRİLEN TURMOB KARARLARINA YAPILAN İTİRAZLARIN MALİYE BAKAN- LIĞINCA SONUCA BAĞLANMASININ; ANAYASANIN 135.MADDESİNDE BAHSİ GEÇEN İ- DARİ VE MALİ DENETİM NİTELİĞİNDE OLMADIĞI VE 516 SAYILI KHK İLE MESLE- Kİ YETERLİK SINAVI VERMİŞ SAYILAN VERGİ KONTROL MEMURLARINA YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK RUHSATI VERİLEMEYECEĞİ HK.< Maliye Bakanlığı teşkilatında vergi denetmeni olarak görev yapan dava- cı, yeminli mali müşavirlik belgesi verilmesi istemiyle yaptığı başvu- runun reddine ilişkin Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği Yönetim Kurulunun 11.8.1995 günlü işlemi ile bu işleme karşı yaptığı itirazın zımnen reddine i- lişkin Maliye Bakanlığı işleminin ve Serbest Muhasebecilik Serbest Mu- hasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Gereğince Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin, birlik kararlarının itiraz makamının Maliye Bakanı olduğu yolundaki 9.maddesinin II.fıkrasının; 516 sayılı KHK uyarınca kazanılmış hakkının bulunduğunu, yönetmeliğin iptalini istediği maddesinin 3568 sayılı yasaya aykırı olduğunu öne sürerek iptalini istemektedir. Dava; Maliye Bakanlığı teşkilatında vergi denetmeni olarak gö- rev yapan davacının, yeminli mali müşavirlik belgesi verilmesi yolun- daki başvurusunun reddine ilişkin Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Mü- şavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği Yönetim Kurulunun 11.8.1995 günlü işlemi ile bu işleme karşı yaptığı itirazının zımnen reddine ilişkin Maliye Bakanlığı işleminin ve Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununu Gereğince Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesinin 2. fıkrasının iptali istemiyle açılmıştır. 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Mü- şavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Yasasının "Oda ve Birlik Organla- rının Denetimi" başlıklı 41. maddesinde, Maliye Bakanlığının Oda ve Birlik organlarının görevlerini kanun hükümlerine uygun olarak yapıp yapmadıklarını ve mali işlemlerini hazırlayacağı yönetmelikle belirle- necek esaslara göre denetlemeye yetkili olduğu kurala bağlanmıştır. Yine aynı Yasanın 50. maddesi uyarınca Birlikçe çıkarılan 3568 sayılı Kanun Gereğince Yapılacak Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesi- nin 2. fıkrası "Birlik kararına karşı itiraz mercii Bakan'dır. İtiraz süresi, Birlik Kararının tebliğ tarihinden itibaren otuz gündür. Bir- lik, itiraz dilekçesini, ilgilinin dosyası ve kendi görüşü ile birlik- te en geç onbeşgün içinde Bakanlığa gönderir. Bakan'ın vereceği karar nihaidir." hükmünü taşımaktadır. Yukarıda anılan yönetmelik maddesi ile getirilen itiraz yolu, 3568 sayılı Kanunun anılan 41. maddesi uyarınca Maliye Bakanlığının o- da ve birlik organlarının işlemlerinin kanun hükümlerine uygunluğu yö- nünden yaptığı denetime ilişkin bir düzenlenlemedir. Bu nedenle iptali istenilen yönetmelik maddesinin kanuni dayanağının bulunmadığından söz edilemez. Ayrıca Oda ve Birlik kararları, kesin ve yürütülmesi zorunlu idari davaya konu olabilecek nitelikte kararlar olduğundan söz konusu itiraz yolunun Anayasanın 135. maddesinde, sözü geçen kanunla düzen- lenmesi gereken idari ve mali denetim niteliğinde olmadığı da açıktır. Bu nedenle dava konusu yönetmelik maddesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Davanın, vergi denetmeni olan davacıya yeminli mali müşavirlik belgesi verilmemesine ilişkin kısmına gelince; 3568 sayılı Yasanın 9. maddesinde, yeminli mali müşavir olmanın özel şartları a) En az 10 yıl serbest muhasabeci mali müşavirlik yap- mış olmak, b)Yeminli mali müşavirlik sınavını vermiş olmak, c)Yeminli mali müşavir ruhsatını almış olmak, şeklinde sayıldıktan sonra, son fıkrasında kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış ve mesleki yeterlik sınavını vermiş olanlar için bu sınav şartının aranmayacağı, Geçici 3. maddesi ile de, Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış ve yeterlik sınavını vermiş olanlarda, vergi inceleme yetkisi aldıkları tarihten itibaren kamu hizmetlerinde geçen süreleri ile kamu hizmetinden ayrıldıktan sonra Maliye, Muhasebe ve İşletme konularında geçen çalışma süreleri toplamı 8 yıl olanların, yeminli mali müşavir olmaya hak kazanacakları kurala bağlanmıştır. Anılan hükümlerin incelenmesinden, yeminli mali müşavir olma hakkını kazanabilmek için kanunları uyarınca "Vergi inceleme yetkisi- ni" almak yeterli görülmemiş, ayrıca mesleki yeterlik sınavını vermiş olmak şartı da aranmıştır. Vergi Denetmenlerinin 213 sayılı Vergi Usul Yasasının 135. mad- desi uyarınca vergi inceleme yetkisini aldıkları tartışmasızdır. Ancak yukarıda belirtildiği üzere mesleki yeterlik sınavını da vermiş olma- ları gerekmektedir. Dosyanın incelenmesinden, davacının görev ünvanı ve kadrosu vergi kontrol memuru iken 16.9.1993 gün ve 21700 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevle- ri Hakkındaki 178 sayılı KHK'de Değişiklik Yapılmasına İlişkin 516 sa- yılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 14. maddesinde "vergi denetmenliği" görev ünvanı ve kadrosu ihdası edilmiş, vergi denetmenlerinin en az dört yıllık yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar arasından, yapı- lacak özel yarışma sınavı sonucunda mesleğe denetmen yardımcısı olarak alınacakları ve en az üç yıl çalışmak, olumlu sicil almak ve Bakanlık merkezinde açılacak yeterlik sınavında başarılı olmak şartıyla vergi denetmenliği kadrolarına atanacakları kurala bağlanmış ve yine aynı KHK'nin Geçici 2. maddesinde, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlan- dığı tarihte vergi kontrol memurluğu kadrolarında görev yapmakta olan- lardan hizmet süresi üç yıldan fazla olanların vergi denetmeni kadro- larına, hizmet süresi üç yıldan az olanların ise vergi denetmen yar- dımcılığı kadrolarına atanmak için öngörülen öğrenim ve yeterlik sına- vını başarmış olmak şartları aranmaksızın atanmış sayılacakları ve vergi denetmen yardımcısı olarak atananların, kontrol memurluğu kadro- sunda geçirdikleri sürelerin yeterlik sınavına girebilmek için öngörü- len asgari 3 yıllık sürenin hesabına dahil edileceğinin belirtilmesi üzerine ... gününde vergi denetmenliği kadrosuna atandığı anlaşılmak- tadır. Davacı, 516 sayılı KHK ile kadro ve görev ünvanı vergi denetme- ni olarak değiştikten sonra anılan hükümler gereğince mesleki yeterlik sınavını vermiş sayılması gerektiğini ve yeminli mali müşavir olmak i- çin gerekli ikinci şartı da sağladığını öne sürmektedir. Ancak, ... gününde yürürlüğe giren 516 sayılı KHK, Yetki Yasası iptal edildiğinden bahisle Anayasa Mahkemesinin ... gün ve ... sayılı kararı ile iptal edilmiş ve iptal kararının Resmi Gazetede yayımlandı- ğı ... gününden 6 ay sonra ... gününde yürürlüğe girmesi üzerine aynı günlü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 543 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile vergi denetmenleri için öngörülen yeterlik sı- navı kaldırılmıştır. Yeminli Mali Müşavirlik mesleği, diğer benzer meslek gurubla- rından daha kapsamlı ve ağır sorumluluk isteyen bir meslek olduğundan, kanun koyucu, diğer meslek gurubları için öngörülen şartlardan çok daha fazlasını bu meslek grubu için aramış ve ayrıca mesleki yeterlik sınavını vermiş olma koşulunu getirmiştir. Mesleki Yeterlik sınavı, Maliye Bakanlığı bünyesinde bulunan Hesap Uzmanı ve Maliye Müfettişi Yardımcıları ile Stajyer Gelirler Kontrolörlerinin tabi olduğu, genel hukuk, vergi hukuku ve muhasebe konularında son derece ciddi ve kapsamlı olarak yapılan ve değerlendi- rilen bir sınavdır. Bu nedenle yasa koyucu bu mesleki yeterlik sınavı- nı vermiş olan görevlileri yeminli mali müşavirlik sınavı vermiş olma koşulundan muaf tutmuştur. Bu durumda, Anayasa Mahkemesince iptal edilen 516 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 2. maddesinde yer alan davacı gibi vergi kontrol memurluğu görevinde 3 yıldan fazla hizmet süresi bulunanların vergi denetmenliği kadrosuna atanırken öğrenim ve yeterlik sınavı şartları aranmadan atanmaları, 3568 sayılı Yasada belirtilen mesleki yeterlik sınavını başarmış sayılmaları anlamına gelmez. Çünkü; davacı hiçbir şekilde mesleki yeterlik sınavına girmemiştir. Ayrıca, vergi kontrol memurluğu kadrosunda görev yapmakta iken, üç yıllık hizmet süresini doldurmamaları nedeniyle vergi denetmen yar- dımcılığına atananların vergi denetmeni kadrolarına atanabilmeleri i- çin 516 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 2. maddesinde öngö- rülen yeterlik sınavı yapılamadığına ve dolayısıyla gerek vergi kont- rol memurları ve gerekse bu görevde iken vergi denetmenliği ve yardım- cılığı kadrolarına atananların hiçbiri mesleki yeterlik sınavına gir- mediğine göre Anayasa Mahkemesince iptal edilen 516 sayılı K.H.K'nin geçiçi 2.maddesi uyarınca vergi denetmenliği kadrosuna atananlara ye- minli mali müşavirlik hakkının tanınması, diğer vergi kontrol memurla- rı ve denetmenleri arasında eşitsizlik ve haksızlık meydana getirecek- tir. Kaldıki; davacının yeminli mali müşavirlik belgesi verilmesi yolundaki başvurusunu, 516 sayılı KHK'nin Anayasa Mahkemesince iptal edilmesinden sonra 17.2.1994 gününde yapmış olması ve davalı idarenin de 543 sayılı KHK yürürlüğe girdikten sonra dava konusu işlemi tesis ettiği gözönünde tutulduğunda; idarenin, Anayasa Mahkemesince iptal e- dilmiş olan düzenlemeye göre işlem tesis etmemesinin hukuka aykırı bir yönü bulunmamaktadır. Aksi yönde düşünce 3568 sayılı Yasanın amacına ve Yeminli Mali Müşavirlik mesleğininin kapsam ve niteliklerine aykırı düşmektedir. Bu durumda davacıya yeminli mali müşavirlik belgesi verilmeme- sine ilişkin işlemde, hukuka ve eşitlik ilkesine aykırılık bulunmamak- tadır. Açıklanan nedenlerle, dayanaktan yoksun olan davanın reddine, karar verildi. Azlık Oyu (X) : T.C. Anayasasının "Kamu Kurum Niteliğindeki Meslek Kuruluşları" başlıklı 135. maddesinin 4. fıkrasında; meslek ku- ruluşları üzerinde Devletin İdari ve Mali denetimine ilişkin kuralla- rın kanunla düzenleneceği belirtilmiştir. 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Mü- şavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 28. maddesinde, Birliğin tüzel kişiliğine sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olduğu düzenlenmiştir. Bu nedenle Birliği üzerinde Devletin İdari ve Mali de- netimine ilişkin kuralların kanunla düzenleneceği açıktır. Dava konusu olan yönetmeliğin 9/II. maddesi ile Birlik kararla- rına karşı itiraz merciinin Bakan olduğu, Bakan'ın vereceği kararın nihai olduğu düzenlenmiştir. Bu yönetmeliğin dayanağı olan 3568 sayılı yasada itiraz müesse- sesi düzenlenmediğinden bu şekildeki Devletin İdari denetimine ilişkin hususların yönetmelikle düzenlenmiş olması Anayasanın 135. maddesine aykırılık oluşturmaktadır. Vergi denetmeni olan davacıya yeminli mali müşavirlik belgesi verilmemesine ilişkin işleme gelince; 516 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca mesleki yeterlik sınavı şartı aranmaksızın vergi kontrol memurluğundan vergi denetmen- liğine atanan davacının, anılan KHK'nin Anayasa Mahkemesince iptal e- dilmeden önce, Yeminli Mali Müşavirlik belgesi almak için gerekli 2. şart olan mesleki yeterlik sınavını vermiş sayılması gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle dava konusu yönetmelik maddesi ile davacı- ya yeminli mali müşavirlik belgesi verilmemesine ilişkin işlemde huku- ka uyarlık bulunmadığından iptalleri gerektiği oyu ile karara katılmı- yorum. (MT/ES) |
Bu site telif yasaları kapsamında koruma altındadır.
Site içeriğinin ticari amaçla kopyalanması ve kullanılması yasaktır.
Copyright 2010 BETA