|
Yargı Kararı Arama Motoru
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
||||||||||||
1- BEDELLERİ YURT DIŞINA TRANSFER EDİLMİŞ OLUP, İTHAL AMACIYLA YURDA GETİRİLEN, ANCAK GÜMRÜĞE TERKEDİLMİŞ SAYILAN PETROL ARAMA VE ÜRETİM MALZEMELERİNİN, TASFİYE TÜZÜĞÜNE EK TÜZÜK HÜKMÜ UYARINCA CIF BEDELLE- RİNİN % 50 Sİ KARŞILIĞINDA SÖZ KONUSU MALZEMELERİ İTHAL ETMEK İSTEYEN ŞİRKETE İDARECE SATILMASI GEREKTİĞİ; 2- PETROL YASASININ 112.MADDESİNE GÖRE VERGİDEN MUAF OLARAK İTHALAT İZNİ ALDIĞINI KANITLAMASI HALİNDE, SÖZ KONUSU SATIŞ İŞLEMİ SIRASINDA İDARECE İLGİLİ ŞİRKETTEN VERGİ VE RESİM TAHSİL EDİLEMEYECEĞİ HK.< Petrol hakkı sahibi olan davacı şirket, 6326 sayılı Petrol Yasasının 112.maddesine göre petrol arama ve üretimi için gerekli malzemeyi it- hal etmek istemiş; ancak ithal edilmek üzere gümrüklere gelen malzeme- ler yasada belirtilen süreler içinde gümrükten çekilmediği için 1615 sayılı yasanın 2419 sayılı yasayla değişik hükümlerine göre gümrüğe terkedilmiş sayılmıştır. Daha sonra 8.12.1981 tarih 3958 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yü- rürlüğe konulan 18.5.1981 tarih, 8/2966 sayılı tasfiye tüzüğüne ek tü- zükle, gümrüğe terkedilmiş sayılan yatırım malı ve işletme malzemeleri nin ilk sahiplerine belli bir bedelle satılması kabul edilince, davacı şirket de, gümrüğe terkedilmiş sayılan Petrol arama ve üretim malzeme- lerinin bu tüzük hükmüne göre satışı için malzemelerin bulunduğu güm- rük idarelerine ayrı ayrı başvurmuştur. Fakat Gümrük Müdürlükleri, mal bedeli transfer edilmemiş olan malzemelerin bedelsiz ithal yoluyla it- hal edilmek üzere yurda getirildiğini, bu nedenle bu malzemelerin anı- lan tüzüğe göre davacı şirkete satılamıyacağını; diğer bir Gümrük Mü- dürlüğü ise, söz konusu malzemelerin CIF değeri üzerinden vergi ve re- sim yatırılmadan tüzüğe göre satış yapılamıyacağını ileri sürerek dava cı şirketin başvurusunu reddetmişlerdir. Davacı şirketin, gümrük idarelerinin bu işlemleri üzerine, gümrüğe terkedilmiş sayılan petrol arama ve üretim malzemelerinin vergi ve re- sim tahsil edilmeden, tüzükle getirilen düzenlemeye göre CIF bedelinin % 50 si üzerinden kendisine satılması yolundaki davalı Bakanlığa yaptı ğı başvuruda cevap verilmemek suretiyle reddedilmiştir. Davacı şirket, içeriği açıklanan başvurusunun cevap verilmeyerek reddi yolundaki davalı idare işleminin iptali istemiyle bu davayı açmıştır. Görüldüğü gibi, dava konusu uyuşmazlık, Petrol Yasasına göre ithal e- dilmek üzere getirilen, ancak gümrüğe terkedilmiş sayılan petrol arama ve üretim malzemelerinin tasfiye tüzüğüne ek tüzük hükmüne göre davacı şirkete satışının yapılıp yapılmayacağına ve söz konusu malzemelerin tüzüğe göre satılabileceği kabul edildiği takdirde, bu satış nedeniyle davacı şirketten vergi ve resim tahsil edilip edilemeyeceğine ilişkin- dir. 19.12.1981 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan, "Gümrüğe Terkedilen Terk edilmiş Sayılan Müsadere Edilen Eşyanın Tasfiyesine ilişkin Tüzüğe Ge- çici Madde Eklenmesi Hakkındaki Tüzükle getirilen geçici 2.maddede, 25.2.1981 tarih, 2419 sayılı yasayla tasfiyeye tabi hale gelip halen gümrüklü eşya konulmasına mahsus yerlerde bulunan eşyadan; teşvik bel- gesine bağlanmış yatırım malları ile ihracat girdisi olarak gelen mad- delerin CIF bedellerinin % 10 u karşılığında, diğer yatırım malları ile sanayide kullanılan hammadde ve işletme malzemesinin CIF bedelleri nin % 50 si karşılığıda ilk sahiplerine satılarak tasfiye olunacağı; ancak bu madde hükümlerinden yararlanmak isteyenlerin, mal bedelinin satıcısına ödendiğini, ya da ödeneceğini ithalata aracılık eden banka- dan alınacak belge ile belgelendirmelerinin zorunlu olduğu belirtil- miştir. Gerekçesinde de açıklandığı üzere, ek tüzük hükmüyle, mal bedelinin yurt dışına döviz olarak transferini zorunlu kılan ithalat biçimiyle yurda getirilen, fakat gümrüğe terkedilmiş sayılıp devlet malı haline dönüşen yatırım ve işletme malzemelerinin, yatırım ve üretimin aksama- ması, geliştirilmesi, ayrıca gümrüğe terkedilmiş sayma işlemi sonucu gerçekleştirilemeyen ithalat işlemlerinde doğacak sorunların çözümü amacıyla ilk sahiplerine belli bir bedelle satışı öngörülmüştür. Bu düzenleme karşısında, yurt dışına döviz transfer edilmeden, yurt dı şında iken yurda getirilmesi zorunlu olmayan döviz geliri elde edenle- rin bu gelirlerinden yapacakları tasarrufla zat ve aile ihtiyaçları i- çin satın alacakları eşya, araç ile mesleki alet ve makinaların ithali ni öngören bedelsiz ithal yoluyla getirilen ve gümrükte tasfiyeye tabi hale gelen eşyanın, anılan tüzük kapsamında sayılmasına ve ilk sahip- lerine satışına olanak bulunmamaktadır. Ancak Petrol Yasasına göre, petrol hakkı sahiplerinin yaptığı petrol arama ve üretim malzemeleri ithalatının, bedelsiz ithalata benzer bir yönü bulunmamaktadır. Petrol yasanının 116. ve Petrol Nizamnamesinin 208.maddelerine göre petrol hakkı sahiplerinin, gerekli izni alarak yaptıkları petrol arama ve üretim malzemeleri ithalatında Maliye Bakanlığı ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün müşterek kontrolü sonucu ithal edilmiş aynı sermaye olarak tescil edilen malzemelerin bedeli, Maliye Bakanlığının onayı ile yurt dışına transfer edilmektedir. Bu itibarla, Petrol Yasasına göre mal bedelinin yurt dışına döviz ola- rak transferini gerektiren ithalat biçimiyle yurda getirilen ve gümrü- ğe terkedilmiş sayılan petrol arama ve üretim malzemelerinin de, tas- fiye tüzüğüne ek tüzük hükmü kapsamı içinde sayılması gerekir. Esasen anılan tüzükle bir kısım yatırım ve işletme malzemelerinin gümrüğe terkedilmiş sayılması nedeniyle yatırım ve üretimde doğacak aksaklıkla rın giderilmesi amaçlandığına göre, gümrüğe terkedilmiş sayılan petrol arama ve üretim malzemelerinin de ilk sahiplerine tüzük hükmüne göre satışı güdülen amacın gereği bulunmaktadır. Davacı şirketin, tasfiye tüzüğüne ek tüzük hükmüne göre kendisine sa- tışını istediği 1615 sayılı Yasanın 2419 sayılı yasayla değişik hüküm- lerine göre gümrüğe terk edilmiş sayılan petrol arama ve üretim malze- melerinin de Petrol Yasasının 112.maddesi birinci fıkrasına göre ithal edilmek üzere yurda getirildiği tartışmasızdır. Ayrıca Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce Gümrük Müdürlüğüne yazılan dava dosyasında mevcut yazıda, davacı şirketin ithal ettiği malzemelerin bedelinin, Maliye Bakanlığının onayı ile transfer edildiği belirtilmiştir. Bu hale göre, Petrol Yasasına göre yapılan ithalatın özelliği dikkate alınarak, ara- cı bankadan mal bedelinin transferi konusunda bir belge aranmadan da- vacı şirketin isteminin kabulü, gümrüğe terkedilmiş sayılan petrol ara ma ve üretim malzemelerinin, tasfiye tüzüğüne göre CIF bedellerinin % 50 si karşılığında davacı şirkete satılması gerekmektedir. Öte yandan, 8.12.1981 tarih, 8/3958 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan tasfiye tüzüğüne ek tüzükte, satışı yapılan, gümrüğe terkedilmiş sayılıp devlet malı haline gelmiş yatırım ve işletme malze melerinin tabi oldukları vergi ve resimlerin de satış sırasında tahsil olunacağı belirtilmiştir. Tüzük hükmüne göre yapılan satış sırasında vergi ve resim tahsili için, satışı yapılan yatırım malı ve işletme malzemelerinin vergi ve resme tabi olması gerektiği açıktır. 6326 sayılı Petrol Yasasının 112.maddesinde ise, petrol hakkı sahiple- rinin vergiden muaf olarak petrol arama ve üretim malzemeleri ithaline olanak tanınmıştır. Bu hale göre, petrol yasasının anılan hükmü uyarın ca vergiden muaf olarak petrol arama ve üretim malzemeleri ithal etme, izni almış petrol hakkı sahibinden, tasfiye tüzüğüne ek tüzüğe göre gümrüğe terkedilmiş sayılması nedeniyle ithal edilememiş olan malzeme- nin satışı sırasında vergi ve resim tahsiline olanak bulunmamaktadır. Bu durumda Petrol yasasının 112.maddesine göre vergiden muaf olarak ithalat izni alındığını kanıtlaması halinde davacı şirkete de, vergi ve resim tahsil edilmeden gümrüğe terkedilmiş sayılan petrol arama ve üretim malzemelerinin tasfiye tüzüğüne ek tüzük uyarınca satışı gerek- mektedir. Belirtilen bu durum karşısında, Petrol Yasasının 112.maddesine göre it hal edilmek istenilen 1615 sayılı yasanın 2419 sayılı yasayla değişik hükümlerine göre gümrüğe terkedilmiş sayılıp devlet malı haline gelen malzemelerin, 8.12.1981 tarih, 3958 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan tasfiye tüzüğüne ek tüzük hükmüne göre CIF bedelinin % 50 si karşılığında davacı şirkete satılması, Petrol Yasasının 112. maddesine göre vergiden muaf olarak ithal izni aldığını kanıtlaması ha linde davacı şirketten satış sırasında vergi ve resim tahsil edilmeme- si gerekirken, davacı şirketin gümrüğe terkedilmiş sayılan malzemele- rin anılan tüzüğe göre kendisine satışı isteminin reddi yolundaki dava lı idare işleminde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle,dava konusu işlemin iptaline karar verildi. MS/MÜ |
Bu site telif yasaları kapsamında koruma altındadır.
Site içeriğinin ticari amaçla kopyalanması ve kullanılması yasaktır.
Copyright 2010 BETA