|
|
Yargı Kararı Arama Motoru
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
4109 SAYILI YASANIN 4.MADDESİNİN (b) FIKRASINDAKİ "SINAİ MÜESSESE" DE- YİMİNİN KAPSAMINA, İLKEL MADDELERİN ŞEKLİNİN DEĞİŞMESİNE YARAYAN VE SERVET ÜRETİMİNE YOL AÇAN HER ÇEŞİT EYLEMLERİ İÇEREN YAPIM (İMAL) SA- NATLARININ ĞİRECEĞİ VE ANKARA RADYO İSTASYONU İLE ŞEHİR SU FİLTRE İS- TASYONU VE MATBAALARIN, BU NİTELİKLERE SAHİP OLMAMALARI SONUCU KAPSAM DIŞINDA KALDIKLARI HK.(*)< Genel manasında sanat; tabii kuvvetleri insanların ihtiyaçlarına uydur mak, mesafe ve zaman manialarını azaltmak, insanlar arasındaki rabıta- ları kolaylaştırmak ve sağlamak ve ferdin şahsi kudretini artırmaktır. Bu genel manasiyle (sanat) tabirine imal, ticaret, tarım sanatlariyle güzel sanatlar gibi bütün sanat şubeleri girer.Ancak Asker Ailelerin- den Muhtaç Olanlara Yardım Hakkındaki 4109 sayılı Kanunun 4.maddesinin (b) fıkrasına göre yardım karşılığı olarak istihlak olunan elektriğin beher kilovatına yapılabilecek zamdan ayrık tutulan Sınai Müesseseler tabiri ile iştiğal konusu genel manasiyla (sanat) olan bütün müessese- ler kastedilmiş olmayıpancak imal sanatları ayrık tutulmak istenilmiş- tir.İmal sanatları ise, iptidi maddelerin şeklinin değişmesine yarayan servet istihsaline sebep olan her çeşit ameliyelerdir.Nitekim adı ge- çen Kanunun Büyük Millet Meclisinde görüşülmesi sırasında,milletvekil- lerinden birinin (bugün samayiimiz çok ilerlemiştir ve memleket piyasa larını elinde tutmaktadır, memlekette iyi bir revaç bulmuştur, bu ka- darcık bir yardımdan Sınai Müesseseleri istisna etmek muaddelete uyma- yacaktır.) yolundaki sözüne karşı Geçici Komisyon sözcüsünün (...Sına- i müesseselerde ve bundan evvel Hükümetçe yapılan tecrübelere nazaran, yapılacak herhangi bir zammın, müstehlik halka inikas edeceği ve tram- vaylara gelince bunların buğünkü vaziyetleri nazara alındı.Sonra elekt rikte istifade eden sınai müesseselerin büyük bir kısmının, aile sanat ları olduğu düşünüldü.) karşılığının verilmesinden de, 4.maddedeki (sı nai Müesseseler) tabiriyle imal sanatı yapılan yerlerin kastedildiği anlaşılmaktadır. 1055 sayılı Teşviki Sanayi Kanununun (daimi veya muayyen zamanlarda i- çinde makina veya aletler ve tezgahlar ianesiyle, hehagi bir madde ve- ya kudretin evsaf ve eşğali kısmen veya tamamen değiştirilip kıymetlen dirilmek suretiyle toplu imalat vücuda getirilen ve bu maksada tahsis edilen yerler bu Kanuna göre sınai müessese addolunurlar.) diye yazılı 1.maddesinde de, (Sınai müesseselerin) in imal sanatıyla uğraşan yer- ler olduğu ifade edilmiştir. Devlet memurlarının Aylıklarının Tevhit ve Teadülüne Dair 3656 sayılı Kanunun geçici 2.maddesinin (a) bendinde ücretli memurların intibakın- da, nazarı itibara alınacak hizmetler sayılırken (....fabrikalar gibi. .... Sınai Müesseselerde ücret ve maaşla geçen müddetler....) sözünde de (Sınai Müessese) tabiri aynı manada kullanılmıştır. 4109 sayılı Kanunun 4.maddesinin (b) fıkrasındaki (Sınai Müessese) ta- biri mutlak olduğundan bütün imal yerlerini içine alır. Bu itibarla kahve tuz değirmenleri, atölyeler, bıçkı yerleri ve fırınlar gibi yer- ler bu tabirin şumülüne girer.Kanun (Sınai Müesseseler) arasında tef- rik yapmadığına göre küçük sanayi erbabına ait yerlerin de (Sınai Mües sese) olduğunda şüphe yoktur. Bu Kanunun Büyük Millet Meclisinde görü- şülmesinde (Sınai Müessese) daha ziyade aile sanatlarının kastedildiği nin ifade edilmesi de bu düşüncemizi teyid eder. Ankara Radyo İstasyonu ile Şehir Su Filtre İstasyonu ve matbaalar gibi iptidai maddelerin şekil değiştirilmesi bahis konusu olmayan yerlerin 4109 sayılı Kanunun 4.maddesinin (b) fıkrasındaki (Sınai Müesseseler) tabirinin şumülüne giremeyecekleri düşünülmüştür. GENEL KURUL E: 47/3, K:47/170 4109 sayılı Kanunun 4.maddesindeki sınai müessese tabiri ile sanayiin imal grubu konusuna giren iş yerleri istihdaf edilmiştir.Çünkü bu ta- bir genel ve geniş manasındaki sanayi telakkisinin diğer gruplarina da şamil telakki edildiği taktirde Kanunun istisna hükmü, maksadın husülü nü aksatacak kadar geniş bir tatbik sahası bulmuş olacaktır. Esasen bu Kanunun kabülü tarihinde henüz yürürlükte bulunan Teşviki Sanayi Ka nununun 1.maddesinde mevcut olan ve umumi bir mahiyet taşıyan sınai mü essese tarifinin 4109 sayılı Kanunun 4.maddesindeki sınai müessese ta- birinde esas tutulduğunu kabul etmek yerinde olur ki bu tarif de imal sanayi mefhumuna dayanmakta ve bu grup sanayi hakkındaki umumi telaki- ye de uygun bulunmaktadır. Gerek bu tarif ve gerek ev sanayinin de sınai müessese tabiri içerisin de mütalaa edildikleri 4109 sayılı Kanunun görüşülmesi sırasında cere- yan eden müzakerelerde belirtildiği göz önünde tutularak kahve ve tuz değirmenleri, bıçkı yerleri, atölyeler ve fırınlar gibi yerlerin daire tutanğında da kabul edildiği veçhile ve matbaaların kağıtlar üzerinde- ki ameliyeleri yukarıda yazılı tarifin şumülüne girdiğinden bunların- da sınai müesseselerden sayılmaları oybirliğiyle ve rayo ve şehir suyu filtre istasyonlarına gelince; ... radyo istasyonlarında elektrik ener jisinin fiziki bir ameliyeye tabi tutulduğu ve şehir su filtre istas- yonlarında da suyun tasfiyesi hususunda fiziki ve kimyevi ameliyeler ile vasıflarının değiştirilmesi gibi yanlız nakilden ibaret olmayan ve bu husustaki tarifin şumülüne girecek mahiyette olan ameliyeler yapıl- dığı cihetle bu yerlerin de sınai müesseselerden sayılması gerkeceğine karar verildi. MY/SE |
Bu site telif yasaları kapsamında koruma altındadır.
Site içeriğinin ticari amaçla kopyalanması ve kullanılması yasaktır.
Copyright 2010 BETA