|
|
Yargı Kararı Arama Motoru
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
YANLIŞLIĞIN DÜZELTİLMESİ YOLUYLA DAVACININ FAİZ TALEBİ KONUSUNDA HÜKÜM TESİS EDİLEMİYECEĞİ HK.< Ankara 3. İdare Mahkemesinin ... günlü, 1995/244 sayılı kararının di- lekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden i- barettir. Davacı, burslu olarak yurtdışına gönderilmesi nedeniyle 657 sa- yılı Kanunun 79 uncu maddesi uyarınca tarafına fark ödeme yapılmasına dair ... günlü başvurusunun cevap verilmemek suretiyle reddine ilişkin işlemin iptali ve burs farklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle dava açmıştır. Ankara 3. İdare Mahkemesinin 1.2.1995 günlü, 1995/244 sayılı kararıyla; davacıya İrlanda Hükümetince ödenen burs tutarının o ülkede 9. dereceden aylık alan meslek memurlarına ödenen aylığın yarısından az olması halinde farkın kurumlarınca ödenmesi gerekeceğinin 657 sayı- lı Kanunun 79. maddesi hükmü gereği olduğundan ve davacının da aldığı burs tutarının o ülkede 9. dereceden aylık alan meslek memurlarına ö- denen aylığın yarısından az olduğu anlaşıldığından aradaki farkın Ana- yasanın 125. maddesinin son fıkrası hükmü gereğince ödenmesinin gerek- tiği; ancak 2577 sayılı Kanunun 12. ve 11. maddeleri hükümleri gözö- nünde bulundurulduğunda, davacının yurtdışına gönderilmesine olanak veren 16.9.1992 günlü Bakanlık oluruna karşı süresi içinde dava açma- dığı gibi anılan kararın her ay uygulanmasına karşın 14.1.1993 günlü başvurusuna cevap verilmemesi üzerine 15.3.1993 tarihinda açtığı dava- nın Ekim 1992 - 15.11.1992 tarihleri arasındaki isteminin süre aşımı nedeniyle incelenme olanağının bulunmadığı; başvurusundan geriye doğru 60 günlük süre içindeki alacaklarının ise davacıya ödenmesinin gerek- tiği gerekçesiyle davacının talebinin 15.11.1992 tarihinden önceki kısmının süre aşımından reddine, bu tarihten sonraki talebinin reddine ilişkin işlemin ise iptaline, anılan tarihten sonraki farkların dava tarihinden itibaren yürütülecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine hükmedilmiştir. Davalı idare; usul ve hukuka aykırı olduğunu iddia ettiği İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 79.maddesinin 2. fıkrasında; bilgilerini arttırmak için yabancı memleketlere burslu o- larak gidenlerin aldıkları burs miktarı, gönderildikleri ülkede sürek- li görevde bulunan ve dokuzuncu derecenin 1. kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığın 2/3'ünün altında i- se aradaki farkın kurumlarınca kendilerine ödeneceği kurala bağlanmış- tır. Temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin 2577 sayılı yasanın 49. maddesine uygun olup olmadığını incelemeden önce davanın hukuki nitelemesinin yapılması gerekli görülmüştür. Her ne kadar davacı dava dilekçesinde 657 sayılı Yasanın 79. maddesi uyarınca burs farklarının ödenmesi için idareye yaptığı 14.1.1993 günlü başvurusunun cevap ve- rilmemek suretiyle reddine ilişkin işlemin "iptalini" de istemiş ve İ- dare Mahkemesince dava bu işlemin iptali ve fark ödemelerin tazmini istemi olarak nitelendirilip, karar verilmiş ise de davacının 14.1.1993 günlü başvurusunun "burslu olarak gönderildiği İranlanda'da kendisine ödenen burs miktarı ile bu ülkede görev yapan ve 9/1 derece- den maaş alan meslek memurunun aldığı aylığın 2/3'ü arasındaki farkın ödenmesi" istemini içermesi ve böylece bu başvuru ve reddi üzerine a- çılan davayla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yurtdışı aylık- larının ödenmesinde 657 sayılı Yasanın 79. maddesinin uygulanmasını o- lanak dışı bırakan işleminin uygulanmasından doğan maddi zararlarının giderilmesinin amaçlanması karşısında davanın bir "tam yargı davası" niteliğinde bulunduğuna ve dolayısıyla süre yönünden 2577 sayılı Yasa- nın 12.ve 11.maddelerine göre ele alınması gerektiğine karar verilerek temyiz isteminin incelenmesine geçildi. Anayasanın 125.maddesinin son fıkrası "idare,kendi eylem ve iş- lemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlüdür."kuralını koymakta; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 12.maddesinde idari işlemler- den, 13.maddesinde de idari eylemlerden doğan zararların karşılanması amacıyla açılacak tam yargı davalarının açılma yöntem ve süresi göste- rilmiş bulunmaktadır. "İptal ve Tam Yargı Davaları" başlığını taşıyan ve "İlgililer haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla Danıştay ve İdare ve Vergi Mahkemelerine doğrudan doğruya tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri gibi,ilk önce iptal dava- sı açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın tebliği veya bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tari- hinden itibaren dava süresi içinde tam yargı davası açabilir.Bu halde de ilgililerin 11.madde uyarınca idareye başvurma hakları saklıdır." hükmünü koyan 12.maddeye göre,tesis ve tebliğ edildiği tarihten iti- baren maddi ve manevi zararlar doğuran işlemlerden dolayı ilgili doğ- rudan doğruya tam yargı davası açabileceği gibi iptal ve tam yargı da- vasını birlikte de açabilir; yada önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine,bu husustaki kararın tebliğinden itibaren de dava süresi içinde tam yargı davası açma yoluna gidebilir. 12.maddenin son tümcesinin yollamada bulunduğu 11.madde "Üst makamlara başvurma"yı düzenlemekte olup,ilk üç fıkrası "ilgililer ta- rafından idari dava açılmadan önce,idari işlemin kaldırılması,geri a- lınması,değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan,üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir. Bu başvurma,işlemeye başlamış olan idari dava açma süre- sini durdurur.Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İsteğin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması halinde dava açma süresi yeniden işlemeye başlar ve başvurma tarihine kadar geçmiş süre de hesaba katılır." hükmünü taşımaktadır. 12.madde,belirtilen seçeneklerin dışında,dördüncü bir seçeneği daha düzenlemiş bulunmakta ve ilgililerin".. bir işlemin icrası sebe- biyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren dava süresi i- çinde tam yargı davası" açabileceklerine işaret edilmektedir.Tümcenin 521 sayılı Danıştay Kanununun 71. maddesine, 1740 sayılı Yasa ile ya- pılan değişiklikle eklenmiş olduğu ve 2577 sayılı Yasanın 12.maddesi- nin 71.maddenin değişik metninin aynen tekrarı niteliğinde bulunduğunu belirtmek gerekir. 12.maddenin sözü geçen tümcesinde yer alan "işlemin icrası" sözcükleriyle yasa koyucunun tesis edilmekle hemen zarara yol açmayan,başka bir ifadeyle işlem tesisi ile zarar doğurucu sonuçları yaratan uygulaması farklı zamanlara rastlayan halleri kastettiğinde kuşkuya yer yoktur.521 sayılı Yasanın 71.maddesinde 1740 sayılı yasa ile yapılan değişiklik gerekçesinde bu husus şöyle açıklanmaktadır;" Diğer taraftan şahsın hakkının,her zaman, işlemin tesis edildiği ta- rihte ihlal edilmediği ancak, işlemin icrası sırasında zararın meydana gelebildiği de bir vakıadır.Bu gibi hallerde açılacak tam yargı dava- sının süresinin başlangıcının nasıl tayin edileceği uygulamada tered- dütlere mucib olduğundan bu hususta da maddeye açıklık getirilmiştir. Hakkın ihlali işlemin tesis tarihinde değil de bu işlemin icra- sı (yürütülmesi) tarihinde vuku bulmuş ise, tam yargı davası işlemin icrası tarihinden itibaren doksan gün içinde açılabilecektir." Avrupa Entegrasyonu ile ilgili konularda çalışmalar yapmak için tahsis edilmiş bulunan "Jean Monnet" kurslarına aday gösterilen dava- cının Dışişleri Bakanlığınca yapılan sınavda başarılı olarak burs al- maya hak kazandığı ve İrlanda'nın Dublin kentinde bulunan Üniversity College Colways'de düzenlenen kursa davet edildiği; Avrupa Topluluğu Komisyonunca davacıya gidiş-dönüş uçak bileti ve ayda 450 IRL tutarın- da burs ve 250 IRL tutarında giyecek ve 250 IRL tutarında kitap satın- alma ödeneğinin verilmesinin kararlaştırıldığı; Çalışma ve Sosyal Gü- venlik Bakanlığının 16.9.1992 günlü, 1840 sayılı oluruyla da davacıya sadece Toplu Konut Fonu ödenmesinin diğer tüm masrafların Avrupa Ko- misyonunca karşılanması, bunun dışında bir ödeme yapılmayacağının be- lirtilerek 13 ay 15 gün süreyle yurtdışına gönderildiği; 12.10.1992 tarihinden itibaren İrlanda'da kursa başlayan davacıya 657 sayılı Ka- nunun 79. maddesinde öngörülen fark ödemesinin ilk kez 1.11.1992 tari- hinde yapılması gerekirken yapılmadığı ve aynı şekilde ödememe işlemi- nin takip eden aylarda da yinelendiği; davacının 14.1.1993 tarihinde davalı idareye başvurarak fark ödemesi yapılmasını istediği, istemine herhangi bir cevap verilmemesi üzerine de 15.3.1993 tarihinde bakılan davayı açtığı, İdare Mahkemesince de dava konusu işlemde hukuka uyar- lık görülmediğinden bahisle 15.11.1992 tarihinden önceki istemin süre aşımından reddine, bu tarihten sonraki talebinin reddine ilişkin işle- min ise iptaline hükmedildiği, ancak davacının faiz talebi de olduğu halde bu konuda hüküm tesis edilmemesi üzerine davacının 30.6.1995 gü- nü kayda giren dilekçesiyle bu hususu belirterek 2577 sayılı Kanunun 29. maddesi uyarınca faiz talebinin karara eklenmesini istediği, Mah- kemece de 19.7.1995 tarihinde "Yanlışlığın Düzeltilmesi Talebinin Ka- bulü" ne karar verilerek dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesine hükmedildiği dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır. Davacı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yurtdışı aylık- larının ödenmesinde 657 sayılı yasanın 79. maddesinin uygulanmasını o- lanak dışı bırakan kararının iptali için dava açmadığı gibi, sözkonusu kararın uygulandığı 1.11.1991 tarihinden itibaren de 2577 sayılı Kanu- nun 12. maddesi uyarınca süresi içinde tam yargı davası açmayarak anı- lan tarihte yapılan uygulamadan (icradan) doğan zararlar yönünden dava süresini geçirmiş bulunmaktadır. 1.12.1992 tarihi ile daha sonraki uygulama işlemlerine gelince: Başta da değinildiği gibi, 2577 sayılı Yasanın 12. maddesi "... bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren" 60 gün içinde tam yargı davası açılabilmesine olanak tanı- maktadır. Davacının, 2577 sayılı Yasanın 11. maddesi kapsamındaki 14.1.1993 günlü başvurusu üzerine herhangi bir cevap verilmediği ve davanın 15.3.1993 tarihinde açıldığı gözönünde bulundurulduğunda 1.12.1992 tarihinden sonraki uygulama işlemleri yönünden davanın süre- sinde olduğu anlaşıldığından bu tarihten itibaren davacıya burs fark- larının ödenmesine hükmedilmesi gerekirken Mahkemece (yurtdışı aylık- larının her ayın 1. günü verildiği hususu gözardı edilerek) 15.11.1992 1.12.1992 tarihleri arasındaki süre için burs farkı ödenmesine hükme- dilmesinde hukuki isabet görülmemiştir. Öte yandan, 2577 sayılı Kanunun 30. maddesine göre, ancak iki tarafın adı ve soyadı ile sıfatı ve iddiaları sonucuna ilişkin yanlış- lıklar ile hüküm fıkrasındaki hesap yanlışlıklarının düzeltilmesinin istenebilmesi mümkün iken Mahkemece, davacının faiz talebi hakkında hüküm tesis edilmemesi hususunun (ancak temyiz incelemesine konu ola- bileceği hususu gözardı edilerek) anılan madde kapsamında değerlendi- rilerek yanlışlığın düzeltilmesi yoluyla faize hükmedilmesinde ve işin esası bakımından 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 79/2 maddesi- nin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 378 sa- yılı KHK.'nin 2. maddesi ile değişik hükmüne dayanılarak uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekirken, bu KHK'den önceki hükme dayanılmasında da hu- kuka uyarlık bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, Ankara 3. İdare Mahkemesince verilen 1.2.1995 günlü, 1995/244 sayılı kararın 1.12.1992 tarihinden itibaren burs farkının ödenmesine ilişkin kısmına yönelik temyiz isteminin red- diyle bu kısmın onanmasına; 15.11.1992-1.12.1992 tarihleri arasındaki dönem için davacıya ek burs farkı ödenmesine hükmedilmesine ilişkin kısmı ile yanlışlığın düzeltilmesi yoluyla faize hükmedimesine ilişkin kısmı yönünden ise davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle bu kı- sımların 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3.fıkrasına göre anılan kısımlar hakkında yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı ge- çen Mahkemeye gönderilmesine, karar verildi. (MT/NÇ) (DAN-DER; SAYI:95) |
Bu site telif yasaları kapsamında koruma altındadır.
Site içeriğinin ticari amaçla kopyalanması ve kullanılması yasaktır.
Copyright 2010 BETA