|
|
Yargı Kararı Arama Motoru
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
||||||||||||
|
PETROL ÜRÜNLERİ İTHALATI SIRASINDA YAPILAN, FAKAT BELGELENDİRİLEMEYEN GİDERLER KARŞILIĞI OLARAK İDARECE SAPTANMIŞ BULUNAN %5 GAYRİ MELHUZ MASRAF PAYININ, FİİLİ İTHAL MALİYETLERİNİN AKARYAKIT FİYAT İSTİKRAR FONU HESAPLARINDA ESAS ALINMASININ DOĞAL SONUCU OLARAK, TPAO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN İTHAL EDİLEN PETROL ÜRÜNLERİNİN FİİLİ İTHAL MALİ- YETLERİNE DAHİL EDİLMESİ VE FİİLİ İTHAL MALİYETLERİ İLE İTİBARİ GÜMRÜK SÜZ MALİYETLER ARASINDAKİ OLUMSUZ FARK NEDENİYLE AKARYAKIT FİYAT İSTİK RAR FONU HESABINDAN KARŞILANMASI GEREKTİĞİ HK.< Davacı Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının, 1977 yılı içinde yurt içi üretim açığını gidermek amacıyla yaptığı petrol ürünleri ithalatı- na ilişkin akaryakıt fiyat istikarar fonu hesaplarını inceleyen Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, belirtilen dönemde ithal edilen petrol ürünle- rinin ithal fiyatları ile dahili satış fiyatları arasında doğan olum- suz farkların akaryakıt fiyat istikrar fonundan davacı Genel Müdürlüğe ödenmesini kabul etmiş; ancak 25.11.1976 tarihli Bakanlık onayı ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığınca ithal edilen petrol ürünlerinin fiili ithal maliyetlerine ilave edilip fonla ilgilendirilmesi kabul edilen %5 gayri melhuz masraf payının ithal tarihindeki mevzuata göre akaryakıt fiyat istikrar fonundan karşılanmasının olanaksız olduğu so- nucuna varmıştır. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, 142.462.176.40 TL tutarındaki %5 gayri melhuz masraf payı tutarının akaryakıt istikarar fonundan karşılanamayacağını davacı Genel Müdürlüğe bildirmiştir. Pet- rol İşleri Genel Müdürlüğünün bu işlemine yaptığı itirazın yerinde bu- lunmayarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca reddi üzerine, dava- cı Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü, hukuka aykırı olduğu iddiasıyla itirazının reddi yolundaki Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı işleminin iptali istemiyle bu davayı açmıştır. Milli Korunma suçlarının Affına, Milli Korunma Teşkilat Sermaye, Fon Hesaplarının Tasfiyesine ve Bazı Hükümler İhdasına Dair 79 sayılı Kanu nun 5.maddesi, "Hükümet doğrudan doğruya müstehlike perakende olarak veya tevzi müesseseleri tarafından satılan petrol ve petrol müştekla- rının ve ham petrol hariç her ne surette satılırsa satılsın sair akar- yakıtların dahili fiyatlarını tanzim etmek maksadıyla ithal ve satış fiyatları arasında meydana gelecek farkları Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankasında tesis edeceği fiyat istikrar fonu hesabında toplamaya ve mezkür akaryakıt ve tenekenin alım satım ve tevzii ile fiyatlarını tes bite ve Petrol Kanununa tabi olanlar hariç Türk Tankerlerinin navlum ve surastaryalarını tayine yetkilidir. Bu hesapta toplanacak paralar münhasıran petrol fiyatlarında istikrar sağlamak için kullanılır ve hesaba yatırılacak paralarda burdan yapı- lacak ödemelerin şekil ve esasları bir kararname ile tesbit edilir" hükmünü koymuştur. Anılan yasa hükmünü dayalı olarak çıkarılan ve davacı Genel Müdürlükçe 1.10.1976-31.12.1976 tarihleri arasında ve 1977 yılında petrol ürünle- ri ithalatı yapıldığı sırada yürürlükte olan 7/1241 ve 7/7855 sayılı kararlarla değişik 6/7956 sayılı Bakanlar kurulu Kararında, petrol ürünleri fiyatlarının saptanmasında uyulacak esaslar ve akaryakıt fi- yat istikrar fonunun işleyiş biçimi düzenlenmiştir. Yine davacı Genel Müdürlükçe yapılan petrol ürünleri ithalatı sırasında yürürlükte olan 7/9181 sayılı Bakanlar Kurulu kararında da, Nafta ve Fuel-Oil'lerin alım satımı, akaryakıt fiyat istikrar fonu hesabı ile ne şekilde ilgi- lendirilecekleri konusu düzenlenmiştir. Yukarıda anılan kararname hükümlerinin uygulayıcısı olan davalı Bakan- lık, ithal tarihinde yürürlükte olan ilgili kararname hükümlerini yo- rumlamak suretiyle, yurt içi üretim açığını karşılamak amacıyla davacı Genel Müdürlükçe ithal edilen petrol ürünlerinin ithal fiyatları ile dahili satış fiyatları arasında doğan farkların, akaryakıt fiyat is- tikrar fonu hesabı ile ilgilendirilmesini, petrol ürünlerinin fiili ithal maliyetleri ile yurt içi satış fiyatlarında esas alınan itibari gümrüksüz maliyetler arasında doğan olumsuz farkların akaryakıt fiyat istikrar fonu hesabından davacı Genel Müdürlüğe ödenmesini kabul etmiş olup; bu konuda uyuşmazlık, ithal edilen petrol ürünlerinin fiili it- hal maliyetlerinin hesaplanış biçiminden ve akaryakıt fiyat istikrar fonundan davacı Genel Müdürlüğe ödenecek tutarın hesaplanmasından kay- naklanmaktadır. Dairemizce verilen ara kararı ile getirilen, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığınca, Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün önerisi üzerine tesis edilen 25.11.1976 tarihli işlemde, yurt içindeki akaryakıt sıkıntısı- nın giderilmesi için petrol ürünleri ithal eden Türkiye Petrolleri Ano nim Ortaklığının, ithal ettiği petrol ürünlerini muhtelif depolara bo- şalttığı, petrol ürünlerinin ithal fiyatları ile dahili satış fiyatla- rı arasındaki farklar akaryakıt fiyat istikrar fonu hesabı ile ilgi- lendirilmekle birlikte, fon hesabıyla ilgilendirilen bu farklar dışın- da, ürünlerin değişik depolara boşaltılması ve dağıtılması sırasında bazı masrafların yapılması zorunluluğunun ortaya çıktığı belirtilerek, ithal yapan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının herhangi bir zarara uğramaması için, ithalat sırasında yapılan söz konusu masraflara karşı lık olmak üzere fiili ithal maliyetlerine %5 oranında gayri melhuz mas raf payının ilave edilmesi ve bu payın da akaryakıt fiyat istikrar fo- nu hesabı ile ilgilendirilmesi uygun bulunmuştur. Dava konusu işlemde ise, ithal edilen petrol ürünlerinin fiili ithal maliyetlerine %5 oranında gayri melhuz masraf payı adı altında bir pay eklenmesinin ve böyle bir masraf payının akaryakıt fiyat istikrar fonu hesabıyla ilgilendirilmesinin, ithalatın yapıldığı tarihte yürürlükte olan ilgili kararname hükümleri karşısında olanaksız olduğu sonucuna varılmıştır. Oysa, davacı Genel Müdürlükçe ithal edilen petrol ürünlerine ilişkin akaryakıt fiyat istikrar fonu hesaplarında fiili ithal maliyetleri esas alındığına göre, ithalat nedeniyle yapılan tüm giderlerin davalı idarece fiili ithal maliyetlerine katılması ve fon hesabıyla ilgilen- dirilmesi zorunlu bulunmaktadır. İthal edilen petrol ürünlerinin fiili ithal maliyetlerinin, ithal sırasında yapılan tüm giderler dikkate alı narak hesaplanması, petrol ürünlerinin fiili ithal maliyetlerinin akar yakıt istikrar fonu hesaplarında esas alınmasını öngördüğü davalı ida- rece kabul edilen ilgili kararname hükümleri gereğidir. Davalı idarece ileri sürülenin aksine, ithalat tarihinde yürürlükte olan 6/7956 sayılı Bakanlar Kurulu kararının değişik 13.maddesi son fıkrasında yer alan, beynelmilel parite fiyatının altında bir fiyatla ithal edilen petrol ürünlerinin maliyetine, beynelmilel parite fiyatı ile cif bedel arasındaki farkın %50 oranında ilavesini öngören istisna hükmünün de, fiili ithal maliyetlerinin hesaplanış biçiminden kaynakla nan dava konusu uyuşmazlıkla ilgisi bulunmamaktadır. Davalı idare, yukarıda belirtildiği gibi, 25.11.1976 tarihli işlemiyle davalı Genel Müdürlüğün,İthal sırasında belgelendirilen fiili ithal ma liyetleri dışında bir takım masraflar yaptığını, bu masraflara karşı- lık olarak fiili ithal maliyetlerine %5 oranında gayri melhuz masraf payının ilavesini kabul etmiş olup; dava konusu işleminde de, gayri melhuz masraf payı adı altında bir payın fiili ithal maliyetlerine ila vesini ilgili mevzuata göre olanaksız bulmakla birlikte, söz konusu masrafların yapılmadığını ileri sürmemiştir. Davacı Genel Müdürlüğün, 1979 yılından sonra yapmış olduğu petrol ürünleri ithalatında da, it halatın gerçekleştirilmesi için fiilen yapılan masrafları karşılamak amacıyla gayri melhuz masraf payı adı altında bir payın fiili ithal maliyetlerine davalı idarece ilave edildiği ve akaryakıt fiyat istik- rar fonu hesabı ile ilgilendirildiği dosyada mevcut belgelerin incelen mesinden anlaşılmaktadır. Bu durumda, fiili ithal maliyetlerinin akaryakıt istikrar fonu hesabın da esas alınmasının doğal sonucu olarak, 25.11.1976 tarihli davalı Ba- kanlık işlemiyle ithalat sırasında davacı Genel Müdürlükçe yapıldığı kabul edilen masraflar karşılığı olarak saptanan %5 gayri melhuz mas- raf payının 1977 yılı içinde ithal edilen petrol ürünlerinin fiili it- hal maliyetlerine eklenmesi ve fiili ithal maliyetleri ile itibari güm rüksüz maliyetler arasındaki olumsuz fark nedeniyle akaryakıt fiyat is tikrar fonu hesabından davacı Genel Müdürlüğe ödenmesi gerekmektedir. Davalı Bakanlıkça %5 gayri melhuz masraf payının, ithal tarihinde yü- rürlükte olan ilgili kararname hükümlerinde öngörülmediği gerekçesiyle davacı Genel Müdürlüğe ödenmeyeceği yolunda tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, dava konusu edilen Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba- kanlığının davacı Genel Müdürlüğün 1977 yılı içinde ithal ettiği pet- rol ürünlerinin fiili ithal maliyetine %5 gayri melhuz masraf payı öde nemeyeceğine, 142.462.176.40 TL.tutarındaki bu masraf payının akarya- kıt fiyat istikrar fonu hesabından karşılanamayacağına ilişkin mevzua- ta aykırı bulunan işlemin iptaline karar verildi. (DAN-DER, SAYI:62-63) BŞ/MÜ |
Bu site telif yasaları kapsamında koruma altındadır.
Site içeriğinin ticari amaçla kopyalanması ve kullanılması yasaktır.
Copyright 2010 BETA