|
13. Hukuk Dairesi 1990/6807 E., 1991/860 K.
CEZAİ ŞART
İSTİCVAP
KİRA ALACAĞI
“İçtihat Metni”
T.C.
Y A R G I T A Y
Onüçüncü Hukuk Dairesi
E. 1990/6807
K. 1991/860
T. 31.1.1991
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda,
ilamda
yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen
hükmün
süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine;
dosya
incelendi, gereği düşünüldü:
Davacı; kira alacağı, cezai şart, kiralananın hor kullanılmasından
doğan
zarar, elektrik ve su borcu olarak toplam 13.044.000 TL. alacağın
davalı
kiracısından tahsilini istemiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiş, yargılamaya da gelmemiştir.
Mahkemece gönderilen isticvap davetiyesine rağmen davalı
gelmediğinden davanın
kabulüne karar verilmiştir.
1- Mahkemece, ilk oturumda davalıya isticvap davetiyesi tebliğine
karar
verilmiş, ikinci oturumda da isticvaba uyulmadığından davanın
kabulüne karar
verilmiştir.
2- İsticvabın konusu dava ile ilgili belli vakıalardır (HUMK. m.
280/II).
Özellikle isticvap muğlak, müphem ve aydınlanmasına ihtiyaç görülen
durumlarda mümkün görülebilir. Böylece davacı veya davalının
savunmasının
açıklanmasına çalışılır. Kanunun isticvaptan arzuladığı esas amaç bu
olmalıdır. Bu nedenle isticvap başlı başına bir delil olarak kabul
edilemez.
Kanun aksini emretmedikçe iki taraftan her biri müddeasını ispatla
yükümlüdür
(MK. m. 6). Buna göre ispat yükü kural olarak davacıya düşer.
Davacı,
davasını dayandırdığı vakıaları ispat etmekle yükümlüdür. Davacı
bunu ispat
edince bu defa davalı, savunmasını dayandırdığı vakıaları ispat
edecektir.
İşte yargılamanın bu safha ve aşaması sırasında çıkan aydınlanmaya
muhtaç
konuların, aydınlanması amacıyla isticvaba müracaat edilmeli, az
yukarıda
açıklanan ispat kurallarını zedelemeye ve ortadan kaldırmaya yol
açacak
biçimde kullanılmamasına özen gösterilmelidir. Aksi durumda
kendisine davada
ispat yükü düşen taraf karşı tarafın isticvap edilmesiyle bu
yükümünden
kurtulmuş olur ki usul hukuku hükümleri ve sistemi bunu üstün
görmez.
Hal böyle olunca, davacıya davasını ispat olanağı tanınmadan
yargılamanın ilk
oturumunda davada ileri sürülen ve davacı tarafından isbat edilmesi
gerekli
iddialar yönünden isticvap davetiyesi çıkarılarak davalının
gelmemesi nedeni
ile ve başkaca hiç tahkikat yapılmadan salt isticvap davetiyesi esas
alınarak
davanın kabulüne karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır. Bozma
nedenidir.
Mahkemece, davacının delilleri usulünce tahkik edilerek sonucuna
göre karar
verilmek gerekir.
3- İsticvap davetiyesi içeriği ve şekli itibariyle de Usulün 230.
maddesine
uygun olarak düzenlenmemiştir. Bu eksiklik kabul biçimi bakımından
bozma
nedeni sayılmıştır.
4- Bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının şimdilik
incelenmesine gerek görülmemiştir.
S o n u ç : Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle davalı
yararına
(BOZULMASINA), istek halinde peşin harcın iadesine, 31.1.1991
gününde
oybirliğiyle karar verildi. |
