|
2. Hukuk Dairesi 1997/1305 E., 1997/1953 K.
BABALIK
EHLİYET
EVLATLIK
EVLATLIK SÖZLEŞMESİ
EVLİLİK DIŞI İLİŞKİDEN DOĞAN ÇOCUK
HAK EHLİYETİ
TANIMA
TEMSİL YETKİSİ
VELAYET
İçtihat Metni
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı :
Esas Karar Y A R G I T A Y İ L A M I
97/1305 97/1953
24.2.1997
Özet:Evlilik dışı ilişkiden doğan çocuk, baba tarafından tanınsa
veya
babalığı hükmen belirlense dahi velayet hakim hükmüne kadar
askıdadır.
Velayet kendisinde olmayan ana veya babanın yaptığı çocuk adına
evlatlık sözleşmesi geçersizdir.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli
mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği
görüşülüp
düşünüldü.
Evlilik dışı doğan çocuğun velayeti askıdadır. Babanın çocuğu
tanıması
veya babalığına hüküm edilmesi annenin çocuğu kendi nüfusuna kayıt
ettirmesi
velayetin kazanılmasını sağlamaz. Velayetin Hakim tarafından
düzenlenmesi
gerekir. (MK. md. 311, 312, 313, 314) Çocuğu doğuran kadın onun
anası olmakla
beraber hükümle velayet verilmeden onu temsil edemez. (Y. İç. Bir.
Kararı
2.5.1960 gün 5/8sayılı)
Medeni Kanunun 253. madesi anne-babadan söz etmekte ise de; burada
amaçlanan yön velayet hakkı bulunan veya kendisine bir hükümle
velayet hakkı
verilen anne-babadır. Zira çocuk küçükken anne babasının velayeti
altındadır
(MK. md. 262)
Ana-baba velayeti icra hakkını haiz olduğu oranda çocuklarının yasal
temsilcileridir. (Mk. md. 268) Medeni Kanunun velayeti düzenleyen
bölümünde
(md. 262-277) anne-baba sözleri velayet hakkını haiz olan anne baba
anlamında
kullanılmıştır.
Bir sözleşmenin tarafı olabilmek için öncelikle hak ehliyetine
ardından sözleşme (fiil-muamele) ehliyetine sahip olma zorunluluğu
vardır.
Taraflardan biri veya her ikisi sözleşme yapma ehliyetinden yoksunsa
yapılan
sözleşme geçersizdir. (batıldır)
Somut olayda evlatlığa verilen çocuk evlilik dışı doğmuş velayeti
düzenlenmeden doğal annenin katıldığı sözleşme ile davalılara
evlatlık olarak
verilmiştir. Evlatlık sözleşmesi yapıldığında evlatlık S. Y. anne
hanesine Medeni Kanunun 290. madddesi uyarınca düzgün olmayan soy
hükümlerine
göre 1988 doğumlu olarak tescil edilmiştir. Evlatlık sözleşmesinin
tarihi
11.10.1989’dur. Baba çocuğu 1990 yılında tanımıştır. Tanımaya
yapılan itiraz
davası takip edilmeyerek açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
(Uşak 2.
Asliye Hukuk 31.1.1994 gün 992/614 Esas 994/17 Karar)
Evlatlık bu davada kayyımla temsil edilmiştir.
Açıklanan nedenlerle velayet hakkı olmayan dolayısıyla evlilik dışı
çocuğu temsile yetkili bulunmayan doğal annenin çocuğu temsilen
yaptığı
hukuki işlem (evlatlık sözleşmesi) sözleşmede temsil yetkisi
bulunmadığından
geçersizdir. Davalı tanıma sonucu çocukla hukuken korunmaya değer
şekilde irs
ve nesep ilişkisi kurmuş olmakla bu davada hukuki yarar sahibidir.
O halde sözleşmenin bozulmasına çocuğun velayetinin düzenlenmesine
karar verilmesi gerekirken kesinleşen tanıma işlemine değer
verilmeyerek
davanın sıfat yokluğu ve esasa ilişkin olarak red edilmesi doğru
değildir.
S O N U Ç : Hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz peşin
harcının yatırana geri verilmesine oybirliğiyle karar verildi.
24.2.1997
|
