18. Hukuk Dairesi 1996/10667 E., 1997/227 K.
ARSADA EMSAL KARŞILAŞTIRMASI
İçtihat Metni
T.C
Y A R G I T A Y
18.HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
1996/10667 1997/227
Y A R G I T A Y İ L A M I
Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin artırılması ile faiz ve
masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın
kısmen
kabulüne dair verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak
yapılması
davalı vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz
dilekçesi ile
istenilmekle taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin
olunan
günde temyiz eden davalı Vekili Av. Suat ile aleyhine temyiz olunan
davacı Vekili Av. Halit geldi. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları
dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik
hakiminin
açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici
sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik
görülmemesine
göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak; dava konusu taşınmaz, dosyadaki bilgi ve belgelere göre
7.5.1987 tarihinde Belediye Encümen Kararı ile imar planına sanayi
alanı
olarak dahil edilmiş iken, maliki hazine tarafından kapalı zarf
usulü ile
ihaleye çıkarılmış ve davacıya 27.7.1994 tarihinde ihale edilmiştir.
Bu defa
aynı taşınmaz valilikçe 8.12.1994 tarihli kararla plandaki amaçla
(sanayi
bölgesi) kamulaştırılmış bulunmaktadır. Satış tarihi ile
kamulaştırma tarihi
arasında 5 aya yakın bir süre geçmiş olup, tebliğ tarihi itibarı ile
değerlendirme 1996 yılı fiyatlarına göre yasaya uygun olarak
yapılmış ise de,
taşınmazda değerini büyük ölçüde etkileyecek başkaca olgular
gerçekleşmemiştir.
Bilirkişi raporlarında dava konusu taşınmazın kendi satışı, satışı
gerçekçi olmadığı gerekçesi ile emsal alınmamış ise de, bir devlet
ihalesinde
satışın gerçekçi olmadığı, fiyatın gerçeğe uygun bulunmadığı
şeklindeki
iddia, ancak satışta suistimal olduğuna dair somut olgular ileri
sürülmek ya
da yukarıda açıklandığı gibi taşınmazın ihale edildiği tarihle
değerlendirme
tarihi arasında değerinde çok büyük değişikliklere yol açacak
olayların (plan
değiştirilmesi gibi) gerçekleşmesi ile ancak mümkün olabilir. İhale
kapalı
zarf usulü ile yapılmış olsa da, ihaleye talip olan davacının kendi
takdirince fiyat verdiği ve bu takdiri Hazinece 2886 Sayılı Devlet
İhale
Kanunu hükümlerince idarece önceden tespit edilen bedele uygun
görüldüğü
sonucuna varılmalıdır.
O halde dava konusu taşınmazın 27.7.1994 tarihli ihalesi emsal
alınarak, ihale tarihi ile değerlendirme tarihi arasında geçen
sürede Toptan
Eşya Fiyat Endeksinin gayri menkul fiyatına yansıyan oranda
arttırılmak
sureti ile sonuca varılabilecektir.
Diğer taraftan, davalının gösterdiği 4865 ve 27 nolu parsellerin
Sanayi Odasına satılmış olup, resmi ve denetime tabi bir kuruluşun
satış
bedellerinde muvazaaya gitmesi beklenecek bir keyfiyet olmadığı
halde
bunlarında değerlendirme dışı bırakılmış olması değerlendirmenin
yasaya uygun
yapılmadığı izlenimini vermektedir.
Somut emsal alınan taşınmazın tapu kaydına göre üzerinde kargir
apartman bulunmaktadır. 6.11.1987 tarihli bu satışta apartmanın inşa
edilmiş
olup olmadığı dosya içeriğinden anlaşılamamış olup, bu konuda
herhangi bir
inceleme yapılmadığı da görülmüştür. Üzerinde bir çok bağımsız bölüm
bulunan
ana gayri menkulün yapısı ile birlikte satıldığı takdirde yapının
değerinin
satış bedelinden düşülüp, zemin değerinin bulunması gereği vardır.
Tüm bu hususlar dikkate alınarak bilirkişi kurullarından yeniden
değerlendirmeleri içeren ek rapor alınmalı, mahkemece bu raporların
bozma
ilamına uygun olup olmadıkları incelenmeli gerekirse yeniden
açıklayıcı bilgi
alınmalı ve fahiş olmayacak bir değere ulaşacak bu raporlara göre
hüküm tesis
edilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın
yazılı
şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle
yerinde
olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’nun 428. maddesi gereğince
BOZULMASINA,
Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilen davalı yararına takdir
edilen
6.000.000 TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa
verilmesine,
temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 23.1.1997
gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|