Hukuk Genel Kurulu 2009/2-225 E., 2009/277 K.
BOŞANMA DAVASI
ÖZET
TARAFLAR ARASINDAKİ “BOŞANMA” DAVASINDAN
DOLAYI YAPILAN YARGILAMA SONUNDA; K….1. AİLE MAHKEMESİNCE DAVANIN
KISMEN KABULÜNE DAİR VERİLEN 08.06.2007 GÜN VE 2006/766 E., 2007/541
K. SAYILI KARARIN İNCELENMESİ DAVACI VEKİLİ TARAFINDAN İSTENİLMESİ
ÜZERİNE, YARGITAY 2.HUKUK DAİRESİNİN 03.11.2008 GÜN VE 2007/14516
E.-2008/14471 K. SAYILI İLAMI İLE; (...MAHKEMECE, 15.1.2007 TARİHLİ
ARA KARARI İLE TARAFLARA 10 GÜNLÜK KESİN SÜRE İÇİNDE DELİLLERİNİ
BİLDİRMELERİ VE 30 GÜNLÜK KESİN SÜREDE DE GEREKLİ MASRAFI
YATIRMALARI İÇİN MEHİL VERİLMİŞ, DURUŞMA 26.3.2007 TARİHİNE
ERTELENMİŞTİR. DAVACI 19.1.2007 TARİHLİ DİLEKÇEYLE ÜÇ TANIK
BİLDİRMİŞ, MASRAFI KARŞILAMAMAKLA BİRLİKTE 26.3.2007 GÜNLÜ CELSEDE
İKİ TANIĞINI HAZIR ETMİŞTİR. MAHKEMECE HAZIR OLAN DAVACI TANIKLARI,
MASRAFLARIN YATIRILMADIĞI GEREKÇESİYLE DİNLENMEMİŞTİR. DAVACI CELSE
TALİKİNE SEBEBİYET VERMEMİŞTİR. 26.3.2007 TARİHLİ OTURUMDA HAZIR
EDİLEN DAVACI TANIKLARI DİNLENİLMEDEN EKSİK İNCELEME İLE YAZILI
ŞEKİLDE KARAR VERİLMESİ BOZMAYI GEREKTİRMİŞTİR...) GEREKÇESİYLE
OYBİRLİĞİ İLE BOZULARAK DOSYA YERİNE GERİ ÇEVRİLMEKLE YENİDEN
YAPILAN YARGILAMA SONUNDA; MAHKEMECE ÖNCEKİ KARARDA DİRENİLMİŞTİR.
İçtihat Metni
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde
temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra
gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık; Davacının gösterdiği tanıkların davetiye giderleri,
yollukları ve yevmiyesinin yatırılması için mahkemece verilen kesin
süreye uyulmamakla birlikte, tanıkların beraberinde duruşmaya
getirip hazır bulundurması halinde dinlenilip dinlenemeyeceği
noktasında toplanmaktadır.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 163. maddesinde; “Kanunun tayin
ettiği müddetler katidir. Bu müddetlerde yapılması lazım olan
muamele yapılmazsa o hak sakıt olur. Hakim tayin ettiği müddetin
kati olduğuna da karar verebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Aynı
yasanın 414. maddesinde ise, iki taraftan her birinin, dinlenmesini
talep eylediği şahidin dinlenmesi için gerekli muamelenin
masraflarını ve buna yetecek bedeli muhakeme veznesine yatırmaya
mecbur olduğu hükme bağlanmıştır. Bütün bu düzenlemelerde güdülen
asıl amaç, davaların uzun süre elde kalmasını önlemek ve muhakeme
aşamasında verilen ara kararlarının ciddiyet ve özenle yerine
getirilmesini sağlamaktır.
Somut olayda davacı, her ne kadar tanıkları adına davetiye gideri,
yollukları ve yevmiyelerinin yatırılması için mahkemece verilen
kesin süre gereğini yerine getirmemiş ise de, bu sürenin verildiği
oturumu takip eden oturum gününde tanıklarını hazır etmiş ve bu
husus tutanağa geçmiştir.
Kesin mehil, daha önce isimleri verilen tanıkların ücretlerinin ve
tebligat giderlerinin yargılamanın gereksiz yere uzamasına sebebiyet
verilmeden yatırılarak takip eden celsede dinlenmelerini amaçlar.
Somut olayda davacı, kesin mehil içinde ücretleri yatırmamasına
rağmen, takip eden celsede tanıkları hazır bulundurmak suretiyle
davanın uzamasına sebebiyet vermemiştir. Bu durumda tanıkların
dinlenmesi gerekir. Nitekim doktrinde de baskın görüş; taraf, kesin
süre içerisinde davetiye giderlerini yatırmamakla beraber, tanığı
beraberinde mahkemeye getirmişse, o zaman kesin sürenin gereğini
yerine getirmiş sayılacağı, tanık dinletmekten vazgeçmiş
sayılmayacağı, tanığın dinlenmesi gerekeceği yolundadır (Prof. Baki
Kuru: Hukuk Muhakemeleri Usulü; 6.Baskı Cilt:3, Sayfa 2598).
Yargısal kararlar da doktrindeki görüşe paralel bulunmaktadır(Hukuk
Genel Kurulunun 29.11.1974 gün 834 E.-1278 K.sayılı; 15.04.1992 gün
1992/2-131 E.-240 K.sayılı Kararları).
Bu durumda, tanıkların dinlenmesi ve hasıl olacak sonuca göre bir
karar verilmesi gereğine işaret eden ve Hukuk Genel Kurulu’nca da
aynen benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki
kararda direnilmesi doğru değildir. O halde usul ve yasaya aykırı
bulunan direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme
kararının yukarıda belirtilen ve Özel Daire bozma kararında
gösterilen nedenlerden dolayı HUMK. un 429. maddesi gereğince
BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine,
17.06.2009 gününde, oybirliği ile karar verildi. |