|
3. Hukuk Dairesi 1996/3377 E., 1996/4339 K.
HAK VE NESAFET KURALLARI
KİRA PARASININ SAPTANMASI
İçtihat Metni
T.C.
Y A R G I T A Y
Üçüncü Hukuk Dairesi
E. 1996/3377
K. 1996/4339
T. 2.4.1996
ÖZET : Tarafların her türlü etken dışında ve serbest iradeleri ile
yaptıkları
kira sözleşmesinde belirledikleri (kararlaştırdıkları) kira
parasının, aksi
iddia edilip kanıtlanmadıkça o dönemin olağan rayicine uygun olduğu
kabul
edilmelidir.
Koşullar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat
edilmedikçe,
kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira
parasını,
Toptan Eşya Fiyat Endeksinin (TEF Endeksinin 65’i aştığı dönemlerde
65
ile sınırlı olarak) üç yıl için (ardarda üç defa) artırımı esas
alınarak,
bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nasafet kurallarına uygun
ve aşırı
olmayan bir kira parası ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre
uygulama
yapılmalıdır.
(743 s. MK. m. 1)
Dava dilekçesinde, kira parasının 1.10.1995 gününden başlayarak
aylık
35.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece, davanın
kısmen
kabulü ile aylık kira parasının brüt 26.000.000 lira olarak tesbiti
cihetine
gidilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki
bütün
kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Taraflar arasındaki kira sözleşmesi, 1.10.1993 başlangıç tarihli
olup, bir yıl
sürelidir. Kira parası aylık 6.750.000 liradır. Sözleşmenin özel
koşullarında
kira parasının arttırılacağı kararlaştırılmıştır.
Davada, 1.10.1995 tarihinde başlayan dönemin kira parasının tesbiti
istenilmiştir.
Mahkemece, hak ve nesafet uygulamasına göre kira parası tesbit
edilmiştir.
Tarafların her türlü etken dışında ve serbest iradeleri ile
yaptıkları kira
sözleşmesinde belirledikleri (kararlaştırdıkları) kira parasının,
aksi iddia
edilip kanıtlanmadıkça o dönemin olağan rayicine uygun olduğu kabul
edilmelidir.
Şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat
edilmedikçe,
kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira
parasına
Toptan Eşya Fiyat Endeksinin (TEF Endeksinin 65’i aştığı dönemlerde
65 ile
sınırlı olarak) üç yıl için (ardarda üç defa) arttırımı esas
alınarak
bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun
ve aşırı
olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona
göre
uygulama yapılmalıdır. Üç yıldan sonra ise yeniden hak ve nesafete
uygun kira
parası tesbit edilecektir.
Dava konusu olayda üç yıl geçmediğine göre, bu sözü edilen yönteme
göre kira
parası tesbit edilmelidir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın
yazılı şekilde
hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde
olduğundan
kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA),
peşin alınan
temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 2.4.1996
gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|
